Hoàn cảnh ra đời:
Sau 34 năm lìa xứ, năm 2018 tác giả về lại quê nhà gặp lại đồng môn Việt Hán 1972 ĐHSP Sài gòn nhưng một vài bạn không nhận ra. Tác giả nhớ bài thơ của Hạ Tri Chương nên phóng tác.
回 鄉 Hồi hương
中 少 離 家 老 大 回 Tam thập ly hương lục thập hồi
鄉 音 不 變 樣 身 崔 Hương âm bất biến dạng thân thôi
邀 請 同 門 飲 酒 杯 Yêu thỉnh đồng môn ẩm tửu bôi
陳 林 發 Trần Lâm Phát
Dịch nghĩa:
Về quê
Ba mươi tuổi ra đi, sáu mươi tuổi trở về
Giọng nói không đổi nhưng cao hơn
Bạn bè gặp mặt mà không nhận ra
Đón mời bạn cũ , xin cùng nâng ly
Dịch thơ:
Ra đi lúc tuổi ba
mươi
Sáu mươi trở lại tiếng
cười không thay
Bạn bè không nhận
ra ngay
Vui cười nâng chén đưa tay lên mời
Xuất xứ bài thơ:
Bài thơ phóng tác bài Hồi hương ngẫu thư 回鄉偶書 nghĩa là Về quê tự dưng viết của Hạ Tri Chương 賀知章. Bài thơ này sáng tác vào thời Thịnh Đường (626-755).
Hồi hương ngẫu thư 回鄉偶書 là bài thứ 261 trong quyển Đường thi tam bách thủ 唐 詩 三 百 首.
回鄉偶書 Hồi hương ngẫu thư
少小離家老大迴 Thiếu tiểu ly gia, lão đại hồi
鄉音無改鬢毛摧 Hương âm vô cải, mấn mao tồi
兒童相見不相識 Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
笑問客從何處來 Tếu vấn khách tùng hà sở lai
賀知章 Hạ Tri Chương
Dịch thơ:
Bé đi, già mới về nhà,
Tiếng quê vẫn thế, tóc đà rụng thưa.
Dịch nghĩa:
Lúc trẻ ra đi, khi già trở về,
Giọng nói không đổi nhưng tóc râu rụng hết.
Trẻ con nhìn thấy mà không nhận ra,
Cười hỏi, khách từ đâu đến?
Virginia Oct. 27, 2018
Trần-Lâm Phát