Luât BT và cách gieo vần thơ mới 8 chữ
Chữ thứ 3, 8 cùng thanh; chữ thứ 5 ngược lại:
x x T x B x x T
hoặc:
x x B x T x x B
Thí dụ:
Khách ngồi lại
cùng em trong chốc nữa
Vội vàng chi, trăng lạnh quá, khách ơi
Đêm nay rằm: yến tiệc sáng trên trời
Khách không ở, lòng em cô độc quá
(Xuân Diệu_Lời kỹ nữ)
Tuy nhiên cũng có
lúc phá lệ:
Áo nàng vàng Anh về
yêu hoa Cúc
Áo nàng xanh Anh mến lá sân trường
Sợ thư tình không đủ nghĩa yêu đương
Anh thay mực cho vừa mầu áo tím.
(Nguyên Sa_Tuổi mười ba)
2.
Cách gieo vần:
2.1 Vần liên tiếp: câu 1 vần
câu 2; câu 3 vần câu 4
Bất đầu bằng 2 vần B rồi tiếp theo là 2 vần T hoặc ngược lại.
Thí dụ:
Khát Cô Đơn, chập chờn đôi cánh mộng
Tưởng đâu đây xóm làng xưa vẫn sống
Ôi lòng ta khao khát tới đào nguyên
Hới xứ thanh tao, thế giới hư huyền
(Vũ Hoàng Chương_ Đào Nguyên lạc lối)
Đi khoan thai trên ngự đỉnh trời tròn
Gió theo trăng từ biển thổi qua non
Buồn theo gió lan xa từng thoáng rợn
Lòng kỹ nữ cũng sầu như biển lớn
(Xuân Diệu_Lời kỹ nữ)
2.2 Vần ôm: câu 2 vần câu 3
Thí dụ:
Trời hôm nay mưa nhiều hay rất nắng?
Mưa tôi chả về bong bóng vỡ đầy tay
Trời nắng ngọt ngào... tôi ở lại đây
Như một buổi hiên nhà nàng dịu sáng
(Nguyên Sa_Tuổi mười ba )
2.3 Vần chéo hay vần
gián cách: câu 1 vầ câu 3; câu 2 vầ câu 4
Thí dụ:
Lũ chúng ta đầu thai lầm thế kỷ
Một đợ người u ất nổi chơ vơ
Đời phiêu bạc không dung hồn giản dị
Thuyền ơi thuyền xin ghé bến hoang sơ
(Vũ Hoàng Chương_ Phương xa)
Một
bài thơ có thể gieo vần nhiều cách: một khổ vần ôm, một khổ vần chéo, một khổ vần
liên tiếp.
3. Cách họa thơ:
Họa thơ mới 8 chữ:
·
Hoạ
đúng cước vận bài xướng
·
Không
được dùng chữ thứ 7 của bài xướng
· Chữ thứ 6 và thứ 8 phải khác thanh: chữ thứ
8 thanh T thì chữ thứ 6 phải thanh B và ngược lại.
Thí dụ:
Bài họa:Ảo tưởngNhìn sông nước
lững lờ lăng tăng chảy |
Bài xướngTỉnh giấcCó phải em là dòng sông nước chảy |
Vỉrginia 2 tháng 8 năm 2022
Trần-Lâm Phát