20 tháng 9, 2022

Luât BT và cách gieo vần thơ mới 8 chữ

 Luât BT và cách gieo vần thơ mới 8 chữ


 











1.   Qui ước Luật BT:

Chữ thứ 3, 8 cùng thanh; chữ thứ 5 ngược lại:

x x T x B x x T

hoặc:

x x B x T x x B

Thí dụ:

Khách ngồi lại cùng em trong chốc nữa
Vội vàng chi, trăng lạnh quá, khách ơi
Đêm nay rằm: yến tiệc sáng trên trời
Khách không ở, lòng em độc quá

(Xuân Diệu­_Lời kỹ nữ)

Tuy nhiên cũng có lúc phá lệ:

Áo nàng vàng Anh về yêu hoa Cúc
Áo nàng xanh Anh mến lá sân trường
Sợ thư tình không đủ nghĩa yêu đương
Anh thay mực cho vừa mầu áo tím.

(Nguyên Sa_Tuổi mười ba)

2.    Cách gieo vần:

2.1 Vần liên tiếp: câu 1 vần câu 2; câu 3 vần câu 4

Bất đầu bằng 2 vần B rồi tiếp theo là 2 vần T hoặc ngược lại.

Thí dụ:

Khát Cô Đơn, chập chờn đôi cánh mộng
Tưởng đâu đây xóm làng xưa vẫn sống
Ôi lòng ta khao khát tới đào nguyên
Hới xứ thanh tao, thế giới hư huyền

(Vũ Hoàng Chương_ Đào Nguyên lạc lối)

Đi khoan thai trên ngự đỉnh trời tròn
Gió theo trăng từ biển thổi qua non
Buồn theo gió lan xa từng thoáng rợn
Lòng kỹ nữ cũng sầu như biển lớn

(Xuân Diệu­_Lời kỹ nữ)

2.2 Vần ôm: câu 2 vần câu 3

Thí dụ:

Trời hôm nay mưa nhiều hay rất nắng?
Mưa tôi chả về bong bóng vỡ đầy tay
Trời nắng ngọt ngào... tôi ở lại đây
Như một buổi hiên nhà nàng dịu sáng
(
Nguyên Sa_Tuổi mười ba )

2.3 Vần chéo hay vần gián cách: câu 1 vầ câu 3; câu 2 vầ câu 4

Thí dụ:

Lũ chúng ta đầu thai lầm thế kỷ

Một đợ người u ất nổi chơ

Đời phiêu bạc không dung hồn giản dị

Thuyền ơi thuyền xin ghé bến hoang

(Vũ Hoàng Chương_ Phương xa)

Một bài thơ có thể gieo vần nhiều cách: một khổ vần ôm, một khổ vần chéo, một khổ vần liên tiếp.

3.    Cách họa thơ:

Họa thơ mới 8 chữ:

·       Hoạ đúng cước vận bài xướng

·       Không được dùng chữ thứ 7 của bài xướng

·       Chữ thứ 6 và thứ 8 phải khác thanh: chữ thứ 8 thanh T thì chữ thứ 6 phải thanh B và ngược lại.

Thí dụ:

Bài họa:

Ảo tưởng

Nhìn sông nước lững lờ lăng tăng chảy
Gió nhẹ nhàng ru giấc ngủ u 
Lỡ bước đi không trở gót quay về
Theo số mệnh chấp nhận đời đơn độc
Lãng phí quá nhiều những ngãy châu ngọc
Đeo đuổi theo một ảo vọng phương nào
Ước mơ nhiều với lý tưởng quá cao
Lấp lánh thấy hào quang trong giấc mộng

 PTL

  Bài   xướng

 Tỉnh giấc

Có phải em là dòng sông nước chảy
Đưa ta về hát đoản khúc đam 
Mở tâm tư cho hơi ấm tràn về
Xin đừng khóc để đời thôi cô độc
Ngày chưa hết níu chân mây ngà ngọc
Đời long đong con dốc đổ bên nào
Cánh diều băng, theo gió cuốn bay cao
Chợt tỉnh giấc trong cõi đời ảo mộng


Nguyễn Cang

 

  Vỉrginia 2 tháng 8 năm 2022 

  Trần-Lâm Phát